Fenerbahçe sezonun ilk maçında yeni teknik direktörü Jorge Jesus’un yönetiminde Ümraniyespor ile karşılaştı. Ümraniyespor’un düşük bütçeli kadrosu, sezonun ilk maçı olması ve Fenerbahçe’nin Slovacko karşısında sergilediği iyi oyundan dolayı birçok futbolsever farklı bir Fenerbahçe galibiyeti bekliyordu. Fakat beklenen olmadı. Fenerbahçe ilk maçında ligin yeni ekiplerinden Ümraniyespor’a karşı 1 puanı, son dakikalarda bulduğu golle kurtarabildi.
Maç sadece skor olarak değil taktiksel olarak da beklenilenin ötesindeydi. Recep Uçar’ın takımı Fenerbahçe’ye karşı oldukça detaylı planlar hazırlamıştı. Geride savunma yapması beklenen Ümraniyespor, Fenerbahçe’ye önde pres yaptı. Ayrıca her iki teknik direktörün ortaya koyduğu asimetrik oyun planları, maçı taktiksel olarak inceleyenler için fazlasıyla ilgi çekiciydi.
Maçı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılımı ile birlikte analiz edeceğiz.
İlk 11’ler
Fenerbahçe sahaya, Jesus’un yönetimindeki diğer maçlarda olduğu gibi, 4-3-1-2(4-1-3-2) düzeniyle çıktı. İlk 11 birbirine alışmamış oyunculardan kuruluydu. Fakat transferlerini henüz bitirmeye çalışan Fenerbahçe için bu sürpriz bir durum değildi. İlk 11’deki sürpriz sağ bekteydi. Osayi-Samuel’in yerine sağ bekte Ferdi Kadıoğlu bulunuyordu. Sol bekte ise Luan Peres görev aldı. Fenerbahçe’nin geri 4’lüsünün baştan aşağı değişmesi, savunmada çok fazla açık verilmesine yol açtı.
Asimetrik Taktikler
Topa sahip olma oyunu oynamaya çalışan takımlar, özellikle 2010’lu yılların başlarında, 4-3-3 şeklinde dizilerek pas üçgenleri oluşturmaya çalışıyorlardı. Zaman içinde bu pas üçgenlerine karşı savunma organizasyonları geliştikçe, topa sahip olma oyununda kullanılan diziliş ve dinamikler de değişmeye başladı. Takımlar kimi zaman 3’lü düzenler kullandı, kimi zaman 4-2-3-1 ile farklı pas üçgenleri oluşturmaya başladılar.
Son zamanların en gözde taktik konseptlerinden biri ise asimetrik taktikler oldu. Genellikle bek oyuncularından birisi daha ileride konumlanırken diğer bek oyuncusu savunmayı 3’lüyor veya orta sahadaki iç oyuncularından birisi kanada daha yakın pozisyon alarak merkezde asimetrik bir yapı oluşturabiliyor. Savunma organizasyonları genellikle simetrik olduğu için asimetrik hücum planlarının savunulması daha zor olabiliyor. Graham Potter’ın Brighton’ında bu asimetrik planları sık sık görüyoruz.
Son dönemlerine en akılda kalan asimetrik yapılarından birisi ise İtalya’nın Euro 2020’de kullandığı asimetrik yapıydı. Sol bek oyuncusu Spinazzola bir kanat oyuncusu gibi ileride konumlanırken, sağ bek oyuncusu Di Lorenzo savunmayı 3’lüyordu. Bu maçta da hem Fenerbahçe’nin hem de Ümraniyespor’un asimetrik oyun planlarını tercih ettiğini gördük.
Fenerbahçe’nin Oyun Kurulumu
Jorge Jesus oyun kurulumunda geride 3’lü bir hat oluşturmayı tercih etti. Sol bek Luan Peres ileri çıkmadı böylece Fenerbahçe sahanın sol tarafında 3’lü bir hat oluşturabildi. Bu 3’lü hattın önünde Arao ve Lincoln bulunuyordu. Orta sahadaki diğer isimlerden Rossi solda genişliği sağlarken Emre Mor ise sağ iç koridorda konumlanıyordu. Fenerbahçe’nin sağ beki Ferdi de oldukça ileride konumlanıyordu. Böylece Fenerbahçe asimetrik bir 3-2-5 dizilimi ile oyun kuruyordu.
Fenerbahçe’nin sağ forveti Valencia rakip sol beki manipüle ederek sol bekin prese çıkmasını engelliyordu. Sağ iç koridorda asimetrik bir konum alan Emre Mor da rakip sol iç oyuncusunu manipüle ediyordu. Böylece sağ çizgide Ferdi boşa çıkıyordu. Fenerbahçe, Ferdi’ye açılan alanı maç içinde sık sık kullandı. Fenerbahçeli oyuncular uzun toplarla rahatlıkla 2. bölgeye geçebildi.
Uzun toplar başarılı olmasa bile topun sektiği bölgede Fenerbahçeli oyuncuların sayısal üstünlüğü oluşuyordu. Böylece Fenerbahçe maç içinde 2. topları da sık sık topladı. Jorge Jesus’un takımı ilk gol öncesinde de oyunu bu şekilde uzun topla kurdu. Altay’ın uzun topunu rakip stoper karşıladı. Fakat seken topu kazanan Ferdi ile Fenerbahçe hızlı bir şekilde atağa çıktı.
Fenerbahçe’nin maç başındaki uzun top planları işlese de Fenerbahçeli oyuncular kısa paslarla oyun kurulumunda başarılı değillerdi. Yeni kurulmuş ve uyumsuz bir kadroda bu beklenebilecek bir sorundu. Jesus ilk yarının sonuna doğru oyun kurulumunda ufak bir değişim yaptı. Arao iki stoperin arasına girdi ve Luan Peres biraz daha öne doğru çıktı. Böylece Fenerbahçe gerideki hattı bu kez Arao ile 3’ledi. Solda genişliği sağlayan Rossi ise sol iç koridora doğru konumlandı. Böylece Fenerbahçe’nin, Ümraniyespor’un orta saha ve defans hattı arasında top alabilecek oyuncu sayısı artmış oldu.
Fenerbahçe’nin genel yapısı ise hala asimetrikti. Yani Ferdi’nin sağda topla buluşabileceği alanlar da korunmuş oldu. Fenerbahçe bu düzen ile birlikte kısa paslarla da oyun kurabildi.
Ümraniyespor’un Asimetrik Yapısı
Ümraniyespor’un teknik direktörü Recep Uçar da asimetrik bir yapıyı tercih etmişti. Ümraniyespor’un asimetrik yapısı ikinci yarının başında net bir şekilde görünüyordu. Sağ bek Serkan Göksu içe doğru yaklaşarak bir 6 numara gibi konumlanırken sol bek Lenjani ise çizgide genişliği sağlıyordu. Böylece Ümraniyespor da asimetrik bir 3-2-5 ile sahaya yayılıyordu.
Ümraniyespor’un sağ taraftan oyun kurulumunda sağ bek Serkan Göksu içe doğru konumlanırken sağ iç oyuncusu Mrsic ise Serkan’ın boşalttığı alana doğru hareketleniyordu. Böylece Ümraniyesporlu oyuncular Rossi’yi manipüle ederek Mrsic’in sağ tarafta topla daha rahat buluşmasını sağlıyorlardı. Sağ iç koridorda konumlanan Serkan sadece 6 numara gibi konumlanmıyor, zaman zaman da savunmanın arkasına koşular atıyordu.
Sağ tarafta Serkan’ın içte konumlanmasıyla sahayı nispeten daha dar kullanan Ümraniyespor sol tarafta ise oyunu mümkün olduğunca genişletmeye çalıştı. Ümraniyespor’un sol tarafında hem sol bek Lenjani hem de kanat oyuncusu Del Valle çizgide konumlanıyordu. Böylece Recep Uçar’ın takımı Fenerbahçe’nin sağ beki ve stoperi arasındaki alanı açıyordu.
Açılan alana ise sol iç oyuncusu Avounou koşu atıyordu. Ayrıca çizgide konumlanan Lenjani’ye baskıya çıkan Emre Mor ise Ferdi’ye yardıma gelemiyordu. Savunma önünde tek başına bulunan Arao, merkezi boşaltamayacağı için sağ bekin kademesine gidemiyordu. Böylece Ümraniyespor için 3 farklı seçenek oluşuyordu:
1- Eğer Ferdi, Del Valle’ye pres yaparsa açılan alana Avounou koşuyordu. Sol iç koridorda topla buluşan Avounou, Gustavo Henrique ile birebir kalıyor ve aynı zamanda topu yerden penaltı noktası bölgesine ulaştırma (cut-back) imkanı oluşuyordu.
2- Eğer Ferdi, Avounou’nun koşusunu takip ederse Del Valle’ye içe kat edebileceği bir alan açılıyordu. Del Valle bu alanları çok seven ve çok iyi değerlendirebilen bir oyuncu. Dolayısıyla sol iç koridorda hem şut hem de pas imkanı olan Del Valle, Fenerbahçe için büyük risk oluşturuyordu.
3-Eğer Ferdi, Del Valle’ye pres yapar ve Gustavo Henrique de Avounou’nun koşusunu takip ederse bu kez de iki stoperin arasında büyük bir alan açılıyordu. Bu açılan alana koşan forvet oyuncusu Bettaib bir uzun topla rahatlıkla pozisyona girebilirdi.
Sonuç
Fenerbahçe sezona kötü bir başlangıç yapmış olsa da henüz karamsar olmak için erken. Jorge Jesus’un kadro tercihleri ve değişiklikleri eleştirilse de oyun düzeninde yaptığı değişikliği göz ardı etmemek gerekir. Kadrodaki uyum arttıkça Jesus’un oyun planlarını değerlendirmek daha doğru olacaktır. Fakat oldukça iyi hazırlanmış bir Ümraniyespor karşısındaki oyun planının kötü bir oyun planı olduğu da söylenemez.
Kaynak: Maçkolik
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.
