Geçtiğimiz hafta oldukça yorucu bir Trabzonspor maçından çıkan Fenerbahçe, bu hafta Alanyaspor deplasmanındaydı. Fenerbahçe’yi, ligin ilgi çekici futbol oynayan ekiplerinden birine karşı deplasmanda oldukça zorlu bir maç bekliyordu. Nitekim beklendiği gibi de oldu. Alanyaspor 2 farkla geriye düşmesine rağmen maçı 2-2’ye getirmeyi başardı. Fakat Fenerbahçe, Alanyaspor’un maçı çevirmesine izin vermedi ve art arda bulduğu gollerle maçı 5-2 kazandı.
Taktiksel yapılar ve planlar açısından oldukça ilgi çekici bir maçtı. Hem Francesco Farioli, hem de İsmail Kartal maça dair güzel planlar yapmıştı. İki takımın da birçok planının işlediğini söyleyebiliriz. Bu planların bir bölümünü yazıda inceleyeceğiz. Fakat yazıya sığmayan ve mutlaka incelenmesi gereken başka planların olduğunu da belirtmem gerekir.
Planların yanında Fenerbahçe’nin kadro kalitesi bariz bir şekilde Alanyaspor’dan üstündü. Alanyaspor bireysel hatalardan – biraz da bu bireysel hatalara neden olabilecek kurgudan – dolayı kalesinde goller gördü. Kalite farkı Fenerbahçe’ye farkı getirdi.
Maçı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılımı ile birlikte analiz edeceğiz.
İlk 11’ler
Fenerbahçe’de Mesut Özil ilk 11’deydi. Bu durum da Fenerbahçe’nin 4-2-3-1 şeklinde sahaya çıkmasının en önemli nedenlerinden biriydi. Trabzonspor maçında sağ bekte görev alan Osayi-Samuel maça sağ kanatta başladı. Osayi-Samuel’in yerine sağ bekte Ozan Tufan’ı izledik. Sağ bek dışında savunma hattında değişiklik yoktu. Son haftaların formda ismi Rossi yine sol kanattaydı ve attığı golle takımını öne geçiren isim oldu.
Alanyaspor da geçtiğimiz hafta Kayserispor karşısındaki dizilişiyle sahaya çıktı. Takımını sahaya 3’lü savunma ile süren Francesco Farioli, yine direk santrfor yerine sahte 9 kullandı. Efecan Karaca’yı sahanın en ilerisinde sahaya süren Farioli’nin takımında mevkisel rotasyonlar da dikkat çekiyordu. Zaman zaman Efecan derine iniyor Efecan’ın yerine Efkan Bekiroğlu veya Emre Akbaba ileriye doğru çıkıyordu.
Uzun top planı ve ilk gol
Bütün rakipleri çok iyi analiz edip bunu oyuncularımıza net anlattığımı düşünüyorum. İlk gol tesadüf değil. Biz bunu çalıştık.
-İsmail Kartal’ın maç sonu açıklamaları
Fenerbahçe’nin ilk golü ligimizde görmeye alışık olduğumuz gollerden biri değildi. Nitekim golün asisti Altay Bayındır’a aitti ve bu asist Altay’ın kariyerinin ilk asistiydi. Birçok izleyene göre bu gol bir şans golüydü. Fakat maç sonunda İsmail Kartal bu golün çalışıldığını söyledi. Golü inceleyince kurulan plan belli oluyordu. Bu planı anlamak için öncelikle Alanyaspor’un savunma organizasyonunu incelemek gerekiyor.
Farioli, Süper Lig’deki kariyerinde savunmada hep birebir baskı yapmayı tercih eden bir teknik direktör oldu. Katı birebir pres Farioli’nin hücumdaki planlarının aksine çok karmaşık olmayan bir savunma organizasyonu. Alanyaspor, Fenerbahçe karşısında da birebir baskıya devam etti.
Birebir ön alan baskısı basitçe her oyuncunun bir rakibini marke etmesine dayanır. Fakat bu organizasyonu tercih eden teknik direktörler genellikle bir oyuncuyu boşta bırakmaya çalışır. Bu boşta kalan oyuncu hem birebir markaja esneklik sağlar hem de savunma arkasına atılan toplara karşı bir emniyet görevi görür. Bielsa bu oyuncuyu “kısmi libero” (partial libero) olarak adlandırır.
Alanyaspor, Gasperini’nin Atalanta’sına benzer bir şekilde birebir baskı yapmayı tercih etti. Fenerbahçe’yi 3-4-1-2 şeklinde karşılayan Alanyaspor’un bek oyuncuları, oyun başlangıcında Fenerbahçe’nin kanatları ve bekleri arasında pozisyon alıyordu. Böylece bek oyuncuları iki kişiyi marke ediyor ve Alanyaspor’un 3’lü savunmasının ortasındaki oyuncu (Milunovic) boşa çıkıyordu. Milunovic, Alanyaspor’un kısmi liberosuydu.
İsmail Kartal, Alanyaspor’un kısmi liberosunu manipüle ederek direk bir hücum yapmak istiyordu. Serdar Dursun top Altay’dayken derine indi. Bu sırada Rossi ve Osayi-Samuel ise ileride konumlandı. Böylece Milunovic Serdar’ı takip etmek zorunda kaldı ve arkasında boş bir alan bıraktı. Bu boş alana hareketlenen Rossi, Altay’ın pasında güzel bir dokunuşla golü buldu.
Topu rakibe bırakma
Alanyaspor’a bilerek topu bıraktık. Sonrasında neler yapacağımızı çalıştık. Oyuncularımız yüreklerini ortaya koyuyor. Çalışıyoruz ama maçı ne kadar isteyeceğiz, bu da önemli. Hepsini anlattım ve takım da gereğini yaptı.
-İsmail Kartal’ın maç sonu açıklamaları
Farioli’nin takımlarına karşı topu bırakmak Süper Lig takımlarından sık gördüğümüz bir plan. İsmail Kartal da Alanyaspor’a karşı bu planı tercih edenlerden oldu. Alanyaspor maçı %63’lük bir topla oynama yüzdesiyle tamamladı.
Fenerbahçe rakibini dar bir 4-2-3-1 ile karşıladı. Fenerbahçeli oyuncular Alanyasporlu stoperlere aktif bir pres yapmayarak rakip stoperlerin topla oynamasına izin verdiler. İsmail Kartal’ın takımının amacı Alanyaspor’un savunması ile orta sahası arasındaki bağlantıyı kesmekti. Bu amaçla Mesut Özil de Alanyaspor’un defansif orta sahası Umut Güneş’i marke ederek Umut’un topla buluşmasını engellemeye çalıştı. Fenerbahçe’de Zajc ve Crespo, Alanyaspor’un iç oyuncuları Emre Akbaba ve Joao Novais ile eşleşti.
Fenerbahçe maçtaki 2. ve 3. golünü de bu savunma organizasyonu sayesinde buldu. Rakibini 4-2-3-1 (4-2-4) şeklinde karşılayan Fenerbahçe, Alanyaspor’un stoperlerini hata yapmaya zorladı.
Yukarıdaki pozisyonda Fenerbahçe’nin 2. golünden önce Alanyaspor’un yaptığı top kaybını görüyoruz. Fenerbahçeli oyuncular rakibi 4-2-3-1 şeklinde karşılıyor. Alanyasporlu Milunovic, Fenerbahçe’nin savunmasını delmek için derine inen Efecan’a bir pas atıyor. Crespo araya girince ön hattı bir anda 4’e 3 bir hücum şansı kazanıyor. Pozisyonun sonunda Fenerbahçe penaltıyı kazanıyor.
Farioli’nin merkez planı
Geçtiğimiz hafta Trabzonspor, 10 kişi kalan Fenerbahçe’ye karşı merkezden hücum yapmayı tercih etmemişti. Francesco Farioli’nin takımlarının oyunu merkezden kurma isteğine ise aşinayız. Farioli, Fenerbahçe savunma organizasyonunun merkezdeki eksiklerine uygun olarak yine merkezden oyun kurabileceği bir plan yapmıştı. Farioli’nin de genel olarak planında başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar Alanyasporlu oyuncular merkezde yapılan pas hatalarından dolayı kalelerinde goller görseler de Fenerbahçe’nin merkezini sık sık delmeyi de başardılar.
Alanyaspor oyunu 3-1-4-1-1 şeklinde kurdu. Alanyaspor’da kanat bek oyuncuları çizgide oyuna genişlik verirken, merkezdeki oyuncular bir elmas şeklini aldılar. Elmasın savunma önündeki ucunda Umut Güneş, ilerideki ucunda ise Efkan Bekiroğlu vardı. Novais ve Emre Akbaba genellikle iç koridorlarda konumlandı ve sık sık çizgiye doğru genişlediler. En uçta Efecan Karaca savunma arkasına attığı koşularla Fenerbahçe stoperlerinin rakibe pres yapmasını engellemeye çalıştı. Alanyaspor’un merkezde topla oynayabileceği daha fazla alan oluştu. Böylece Efkan, Emre Akbaba ve Novais; Crespo ve Zajc’a karşı 3’e 2’lik bir sayısal üstünlük oluşturdu.
Zajc ve Crespo, Alanyaspor’un çapraz koşu yapan iç oyuncularını takip ettiğinde merkezde Efkan’ın top alabileceği bir alan oluşuyordu. Zajc ve Crespo bu alanın oluşmaması için daraldıklarında ise Novais ve Emre Akbaba rahatlıkla topla buluşabiliyorlardı.
Yukarıdaki pozisyonlarda Alanyaspor’un, Fenerbahçe savunmasını merkezden deldiği iki örneği görüyoruz. İki örnekte de Crespo ve Zajc, takip etmekle yükümlü oldukları oyuncuları takip ederek aralarındaki mesafeyi açıyor. Açılan alana giren Efkan, rahatlıkla topu alıyor ve Alanyaspor, Fenerbahçe savunmasını merkezden deliyor.
Sonuç
Fenerbahçe, zor bir deplasmanda aldığı galibiyetle ligde son 5 haftadaki 4. galibiyetini aldı ve haftayı Başakşehir’in 3 puan önünde 3. sırada tamamladı. Alanyaspor karşısında İsmail Kartal ve ekibinin rakip analizindeki başarısı ön plana çıktı. Yine de skorun gösterdiğinin aksine Fenerbahçe rahat bir galibiyet almadı. Özellikle Altay Bayındır’ın yaptığı asistin yanında bu hafta ligde en fazla kurtarış yapan kaleci olduğunu belirtmek gerekiyor.
Maçta iki teknik adamın da yaptığı planların işlediğini söyleyebiliriz. Fakat aradaki kadro kalitesi farkı skoru belirleyen ana etken oldu. Özellikle Alanyaspor stoperlerinin yaptığı hatalı paslar Fenerbahçe’nin maçı koparmasına neden oldu.
Genel kanının aksine ben bazı genç oyuncuların -özellikle Türkiye’de- korunması gerekebileceğini düşünüyorum. Fakat Arda Güler korunması gereken seviyeyi çoktan geçmiş olan bir oyuncu.
Arda’nın ihtiyacı olan tek şey daha fazla oynamak. pic.twitter.com/7zJwyKCpES
— A.Kerim (@akerimatli) March 13, 2022
Kalite farkı noktasında elbette Arda Güler’e de bir parantez açmak gerekiyor. 74. dakikada oyuna giren genç oyuncu 1 gol, 1 asistle Fenerbahçe galibiyetinin ana aktörlerinden biri oldu. Bu maç Arda’nın kalitesini sahaya yansıttığı ilk maç değil. Daha fazla dakika aldığı takdirde de muhtemelen son maç da olmayacaktır.
Kaynak: Maçkolik
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.
